Perşembe

Sahiplik Ekleri -(İYELİK EKLERİ)

Sahiplik Ekleri -(İYELİK EKLERİ) İsimlerin ve isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onların sahiplerini, ait oldukları kişileri belirten eklerdir. Tamlayansız kullanıldıkları zaman bu eklere iyelik zamirleri de denir. kitab-ım, kitab-ın, kitab-ı, kitab-ımız, kitab-ınız, kitap-ları masa-m, masa-n, masa-s[2]-ı, masa-mız, masa-nız masa-ları su-y[3]-um, su-y-un, su-y-u, su-y-umuz, su-y-unuz, su-ları ne-y-im, ne-y-in, ne-y-i/ne-s-i, ne-y-imiz, ne-y-iniz, ne-leri İyelik ekleri isim tamlamasında tamlanana gelir: Zil, şal ve gül. Bu bahçede raksın bütün hızı... Şevk akşamında Endülüs üç defa kırmızı... Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir. İspanya neşesiyle bu akşam bu zildedir. Kapının kol-u, işin baş-ı, hayvan sevgi-s-i İyelik ekleri bazen yer bildiren zamirlerden (işaret zamirleri) sonra gelerek belirtme görevlerinde bulunur: burası, ötesi, şurası... Sıfatlardan sonra gelerek zamir yapar: doğrusu, böylesi, başkası... Bazen isimlerle ve sıfatlarla birlikte sevgi ve abartma ifade eder: Camın İstanbul. Güzelim çiçekler kurumuş İyelik eklerinden sonra hâl ekleri gelebilir: Baba-m-a soracağım. Kardeş-i-n-i arıyormuş. -ler ekiyle –i iyelik eki birlikte kullanılarak zaman bakımından genelleme yapılır: akşamları, sabahları, gündüzleri... masa-s-ı örneğinde olduğu gibi -s- kaynaştırma harfi olarak da gösterilebilir, -si şeklinde eke de dahil edilebilir. “su” ve “ne” kelimelerine iyelik eki getirildiğinde araya “s” değil “y” kaynaştırma harfi girer.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Hesabınız Yoksa "Anonim"i seçerek Misafir Olarak Yorum Yapabilirsiniz...